Stel je voor: je staat voor een indrukwekkend schilderij uit 1672 in de Sint Niklaaskerk van Sint-Niklaas (België). Het koningsblauwe en wijnrode doek toont de kruisafneming van Christus, geschilderd door Pieter Thys. Voor componist Koen DeJonghe werd dit kunstwerk de inspiratiebron voor een bijzonder muziekstuk: zijn eigen versie van het Stabat Mater.

DeJonghe’s compositie is een fascinerend voorbeeld van hoe verschillende muzikale werelden kunnen samensmelten. Hij combineert het eeuwenoude Latijnse gedicht met een verrassende instrumentale bezetting: koor, viool, piano, synthesizer en orgel. Deze ongewone combinatie zorgt voor een unieke klankwereld waarin het verleden en het heden elkaar ontmoeten.

Bach, Purcell en Piazolla

Het werk zit vol muzikale verwijzingen die als een rode draad door de compositie lopen. Je hoort echo’s van Bach in de orgelpartijen, en er zijn momenten waarop de chromatische dalende baslijn doet denken aan Henry Purcell’s barokmuziek. Maar dan duikt er plotseling een Argentijnse tango op, compleet met een piepende en krakende viool in de stijl van Astor Piazzolla. Deze onverwachte wendingen maken het stuk des te boeiender. De vioolpartij, gespeeld door zijn vrouw Sarah Wyffels, heeft een bijzondere rol als ‘vertaler’ van de tekst. Soms verdubbelt ze de zanglijn, dan weer gaat ze haar eigen virtuoze of lyrische weg. De synthesizer voegt een moderne touch toe en zorgt voor een volle, orkestrale klank, terwijl het orgel een knipoog geeft naar de religieuze context van het inspirerende schilderij.

Het meest bijzondere aan deze compositie is misschien wel hoe DeJonghe verschillende stijlen natuurlijk laat samenvloeien. Van Gregoriaanse gezangen tot minimal music à la Max Richter, alles vindt zijn plaats. Het resultaat is een werk dat traditioneel én vernieuwend is, waarin barok en moderniteit elkaar niet tegenspreken maar versterken.

Dans

De muzikale reis kreeg nog een extra dimensie toen choreograaf Ingolf Colmar er een moderne dans op creëerde, geïnspireerd door barokke dansen. Zo komen in de uitvoering drie kunstvormen samen: het oorspronkelijke schilderij, DeJonghe’s veelzijdige compositie en de poëtische bewegingen van de dansers.

Concertzender

De concertopname van dit Stabat Mater werd bij de Concertzender op groot enthousiasme onthaald en wordt vrijdag 31 januari 2024 en op de dinsdag erna herhaald in het programma ‘Concertzender live’. https://www.concertzender.nl/programma/concertzender_live_809228/  (vrijdag 31 januari)  https://www.concertzender.nl/programma/809276/ (dinsdag 4 februari)
De samenstelling en commentaar is van Leo August De Bock, oud journalist van de VRT en groot muziekliefhebber.