According to new information the first translation is by Jozef Janowski (1922-1983). As several versions of the Stabat Mater exist, these variations in the Latin text are given per line. If several versions of one line exist, I do not know which line has been translated into Polish.
After the Janowski translation you can find a second one by Miron Bialoszewski. At the end you will find a third translation, which I received from Grzegorz Biesok. According to him it was made by one of the better known Polish poets, Leopold Staff (1878-1957).
Mr. Thomasz brought my attention (June 2019) another Polish translation, which he believes that is the most common translation and – he thinks – a liturgical one. The author is unknown. You can find it here.
Translation by Jozef Janowski:
- Stabat Mater dolorosa iuxta crucem lacrimosa dum pendebat Filius
Stala Matka bolejaca, kolo krzyza lzy lejaca, gdy na krzyzu wisial Syn - Cuius animam gementem contristatam et dolentem pertransivit gladius
A jej dusza potyrana, rozplakana, poszarpana miecz przeszywal ludzkich win - O quam tristis et afflicta fuit illa benedicta Mater Unigeniti
O, jak smutna, jak podcieta byla Matka Boza swieta, cicha w zalamaniu rak - Quae moerebat et dolebat et tremebat cum videbat nati poenas inclyti
Quae moerebat et dolebat Pia Mater dum videbat nati poenas inclyti
O, jak drzala i truchlala i bolala, gdy patrzala na synowskich tyle mak - Quis est homo qui non fleret Matri Christi si videret in tanto supplicio?
I ktoz widzac tak cierpiaca lza nie zacmi sie goraca, nie drgnie, taki czujac noz - Quis non posset contristari Matrem Christi contemplari dolentum cum filio?
I ktoz widzac nie ubroczy, widzac jak do krzyza oczy wzbila z bolu dretwa juz - Pro peccatis suae gentis vidit Iesum in tormentis et flagellis subditum
Ach, za ludzkiego rodu winy jak katowan byl jedyny, meki kazdy niosla dzial - Vidit suum dulcem natum moriendo desolatum dum emisit spiritum
I widziala jak rodzony jej umieral opuszczony, zanim Bogu dusze dal - Eia Mater, fons amoris, me sentire vim doloris fac ut tecum lugeam
O Matko, zrodlo wszechmilosci, daj mi uczuc moc zalosci, niechaj z Toba dzwigne bol - Fac ut ardeat cor meum in amando Christum Deum ut sibi complaceam
Chrystusowe ukochanie niech w mym sercu ogniem stanie, krzyza dzieje we mnie wtul - Sancta Mater, istud agas crucifixi fige plagas cordi meo valide
Matko, Matko milosiernie wejrzyj Syna Twego ciernie w serce moje wraz jak w cel - Tui nati vulnerati tam dignati pro me pati poenas mecum divide
Rodzonego, meczonego, Syna Twego ofiarnego kazn owocna ze mna dziel - Fac me vere tecum flere crucifixo condolere donec ego vixero
Fac me tecum pie flere crucifixo condolere donec ego vixero
Spraw, niech placze z Toba razem, krzyza zamkne sie obrazem az po moj ostatni dech. - Iuxta crucem tecum stare te libenter sociare in planctu desidero
Iuxta crucem tecum stare et me tibi sociare in planctu desidero
Niechaj pod nim razem stoje, dziele Twoje krwawe znoje. Twa bolescia zmywam grzech - Virgo virginum praeclara mihi iam non sis amara fac me tecum plangere
Panno slodka racz mozolem niech me serce z Toba spolem na Golgocki idzie sklon - Fac ut portem Christi mortem passionis eius sortem et plagas recolere
Fac ut portem Christi mortem passionis fac consortem et plagas recolere
Niech smierc przyjme z katow reki, uczestnikiem bede meki, razow krwawych zbiore plon - Fac me plagis vulnerari cruce hac inebriari ob amorem filii
Fac me plagis vulnerari fac me cruce inebriari et cruore filii
Niechaj broczy cialo moje, krzyzem niechaj sie upoje niech z milosnych zyje tchnien - Inflammatus et accensus, per te, Virgo, sim defensus in die iudicii
Flammis ne urar succensus, per te, Virgo, sim defensus in die iudicii
Flammis orci ne succendar, per te, Virgo, fac, defendar in die iudicii
W morzu ognia zapalony, z Twojej reki niech oslony puklerz wezme w sadu dzien - Fac me cruce custodiri morte Christi praemuniri confoveri gratia
Christe cum sit hinc (iam) exire da per matrem me venire ad palmam vicoriae
Chrystus niech mi bedzie grodem, krzyz niech bedzie mym przewodem, laska pokrop, zycie daj! - Quando corpus morietur fac ut animae donetur paradisi gloria. Amen
Kiedy cialo me sie skruszy, oczyszczonej w ogniu duszy glorje zgotuj niebo, raj.
Translation by Miron Bialoszewski
Stoi Matka obolała, Łzy pod krzyżem przepłakała, Gdy na krzyżu Syn jej mrze.
Jakże w duszy jest zmartwiona, Zasmucona, zachmurzona, Aż ją poprzeszywał miecz.
Jakże smutnej i strapionej Matce tej błogosławionej Jednorodzonego mieć.
I nie łamać się ginącej Tej pobożnej, tej widzącej Jednorodzonego śmierć.
Co za człowiek, co nie płacze, Kiedy Matkę tę zobaczy W udręczeniu ‑ takim, o
Kto niezdolny współczuć czule Bólom Matki Syna bóle? Czy ma takie serce kto?
Widzi Matka: Syn Jej Jezus Bicze przyjął i krzyż przeniósł Za calutki ludzki grzech.
Widzi słodkie swe Rodzone Tak śmiertelnie opuszczone, Jak ostatni traci dech.
Matko, źródło ukochania Daj mi siłę wspól czuwania Twym bólom, żalom Twym.
Serce sobie upodoba, U Chrystusa kochać Boga; Sercu memu spraw to Ty.
Matko święta, niechby ono Przybijano i dręczono, Niech zasiłki Twoje ma.
Zrób mnie godnym uproszenia, Udzielenia, udręczenia Z Twego Rodzonego ran.
Daj pobożne z Twymi łzami Mieć Twój ból z Ukrzyżowanym, Póki tym nie przejmiesz mnie.
Niech pod krzyżem z Tobą stoję, Niech łzy Twoje będą moje, Tego Twego płaczu chcę.
Panno z Panien Najjaśniejsza, Już mi nie bądź boleśniejsza, Tylko daj i mnie łzy lać.
Niech Chrystusa śmierć przeniosę, Męki zniosę do pomocy, Niech to przejdę jeszcze raz.
Zrób mnie zbitym, poranionym, Uniesionym, przpojonym Krzyżem Syna, Syna krwią.
Płomień ognia mnie nie spali: Najjaśniejsza mnie ocali, Na ten ostateczny Sąd.
Chryste, a gdy i Ty wyjrzysz, Daj przez Matkę i mnie przybyć Do zwycięskich Twoich palm
A gdy ciało będzie zmarłe, Spraw, niech duszy będzie dane Twoje nieba pełnie chwał. Amen.
Stabat Mater w tłumaczeniu Leopolda Staffa
1.Bolejąca Matka stała U stóp krzyża, we łzach cała, Kiedy na nim zawisł Syn.
2. A w Jej pełnej jęku duszy, Od męczarni i katuszy, Tkwił miecz ostry naszych win.
3. Jakże smutna i strapiona Była ta błogosławiona, Z której się narodził Bóg.
4. Jak cierpiała i bolała, Jakże drżała gdy widziała Dziecię swe wśród śmierci trwóg.
5. Któryż człowiek nie zapłacze, Widząc męki i rozpacze Matki Bożej w żalu tym ?
6. Któż od smutku się powstrzyma, Mając matkę przed oczyma, Która cierpi z Synem swym ?
7. Widzi, jak za ludzkie winy Znosi męki Syn jedyny, Jezus -jak Go smaga bat.
8. Widzi jak samotnie kona Owoc Jej czystego łona, Dając życie za ten świat.
9. Matko, coś miłości zdrojem, Przejmij mnie cierpieniem swoim Abym boleć z Tobą mógł.
10. Niechaj serce moje pała, By radością mą się stała Miłość, którą – Chrystus Bóg.
11. Matko święta, srogie rany,Które zniósł Ukrzyżowany, Wyryj mocno w duszy mej.
12. Męką, Syna rodzonego,Co dla dobra cierpiał mego, Ze mną się podzielić chciej.
13. Pragnę płakać w Twym pobliżu, Cierpiąc z Tym, co zmarł na krzyżu Po mojego życia kres.
14. Chcę pod krzyżem stać przy Tobie, Z Tobą łączyć się w żałobie, I wylewać zdroje łez.
15. Panno czysta nad pannami, Niechaj dobroć Twoja da mi Płakać z żalu z Tobą współ.
16. Bym z Chrystusem konał razem, Męki Jego był obrazem, Rany Jego w sobie czuł.
17. Niech mnie do krwi rani zgraja, Niech mnie męki krzyż upaja I Twojego Syna krew.
18. W ogniu Panno, niech nie płonę, Więc mnie w swoją weź obronę, Gdy nadejdzie sądu gniew.
19. Gdy kres dni przede mną stanie, Przez Twą Matkę dojść mi Panie, Do zwycięstwa palmy daj.
20. Kiedy umrze moje ciało, Niechaj duszę ma z swą chwałą Czeka Twój wieczysty raj.
Amen
